top of page
  • Patrícia

Ética, IA y comunicación. Herramientas para interpretación crítica. Bibliografía

Actualizado: 23 jun 2023

Aquí encontraréis bibliografía relacionada con las formaciones sobre ética, inteligencia artificial y comunicación. Si tenéis alguna duda o puedo recomendaros alguna lectura relacionada con algún tema específico me podéis escribir a: info@patriciaventura.me


Podéis descargar aquí mismo los 3 informes que citamos.


Sobre recomendaciones para una apropiación responsable de la inteligencia artificial en medios de comunicación.


Algoritmos en las redacciones: Retos y recomendaciones para dotar a la inteligencia artificial de los valores éticos del periodismo. Publicado por el Consell de la Informació de Catalunya:


Español:


Informe_IA periodismo_CAST_
.pdf
Download PDF • 552KB

Catalán:

ALGORITMES A LES REDACCIONS_ETICA IA PERIODISME_
.pdf
Download PDF • 3.09MB


Sobre informar con rigor:


1- Cómo se informa sobre inteligencia artificial? De La Fede y MediaCat.


Com s informa sobre intel ligència artificial_
.pdf
Download PDF • 553KB


2-


A checklist of eighteen pitfalls in AI journalism, de Sayash Kapoor y Arvind Narayanan

(Inglés)


A checklist of eighteen pitfalls in AI journalism
.pdf
Download PDF • 239KB






Aquí tenéis una bibliografía complementaria que iré ampliando:



Alsius, S. (1998). Ètica i periodisme (1. ed). Pòrtic. Alsius, S. (2011). Cap a una gran base de dades per a l’estudi de l’ètica periodística.

https://doi.org/10.2436/20.3008.02.18

Asimov, I., 1920-1992. (1989). Yo, robot / Isaac Asimov ; [traducción de Manuel Bosch Barrett]. Edhasa,.

Beckett, C. (2019). New powers, new responsibilities. A global survey of journalism and artificial

intelligence. The London School of Economics and Political Science.

Boden, M. A. (2017). Inteligencia artificial (I. Pérez Parra, Trad.). Turner.

Boix, J. (Director). (2012, setembre 18). Pau Casals, l’home que va fer sentir el silenci. En Sense Ficció. TV3. https://www.ccma.cat/tv3/alacarta/sense-ficcio/pau-casals-lhome-que-va-fer-sentir-el-silenci/video/4247930/

Bostrom, N. (2016). Superinteligencia: Caminos, peligros, estrategias. (M. A. Fernández, Trad.). Teell Editorial.

Bridle, J. (2020). La nueva edad oscura: La tecnología y el fin del futuro (M. Pérez Sánchez, Trad.). Debate.

Casacuberta, D. (2003). Creación colectiva: En Internet el creador es el público (1. ed). Gedisa Editorial.

Casacuberta, D. (2021). La era de Casandra: Una apología del no saber. Edicions UAB.

Catalonia AI. L’Estratègia d’Intel·ligència Artificial de Catalunya. (2020). Generalitat de Catalunya. Departament de Polítiques Digitals i AP. http://politiquesdigitals.gencat.cat/ca/tic/catalonia-ai

CNN en español (Director). (2023, maig 3). Entrevista a Geoffrey Hinton ¿Cómo podría matar humanos la inteligencia artificial? En CNN. https://cnnespanol.cnn.com/video/google-inteligencia-artificial-podria-matar-humanos-geoffrey-hinton-renuncia-pkg-digital/

Duch, L., i Chillón, A. (2012). Antropología de la comunicación. Editorial Herder.

Duch, Ll i Chillón, A. (2010, agost 1). El desahucio de las humanidades. La Vanguardia, 25.

Civio. (2022). La Justicia impide la apertura del código fuente de la aplicación que concede el bono social. Civio. https://civio.es/novedades/2022/02/10/la-justicia-impide-la- apertura-del-codigo-fuente-de-la-aplicacion-que-concede-el-bono-social/

Costa-Jussà, M. R. (2020). “Els algoritmes també poden servir per detectar desigualtats de gènere” / Entrevistada per Patrícia Ventura Pocino. [Les Dades obertes i la intel·ligència artificial, eines per a la igualtat de gènere]. http://governobert.gencat.cat/web/.content/01_Que_es/04_Publicacions/colleccio_g overn_obert/GovernObert_7/docs/Govern-obert-7_D22-9-acc.pdf

Diakopoulos, N. (2019). Automating the news: How algorithms are rewriting the media. En Automating the News: How Algorithms Are Rewriting the Media (p. 322). Harvard University Press.

Diéguez, A. (2016). La singularidad tecnológica y el desafio posthumano. Pasajes, 50, 154-164. https://www.jstor.org/stable/10.2307/pasajes.50.154

Draft text of the recommendation on the ethics of Artificial Intelligence. (2021). UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000377897

Estrategia Nacional de Inteligencia Artificial. (2020). Gobierno de España. Ministerio de Asuntos Económicos y Transformación Digital. https://knowledge4policy.ec.europa.eu/ai- watch/spain-ai-strategy-report_en

Harari, Y. N. (2018). 21 lecciones para el siglo XXI (J. Ros, Trad.). Debate.

Harris, T. (2019). OurBrains Are No Match forOurTechnology. The New York Times. https://www.nytimes.com/2019/12/05/opinion/digital-technology- brain.html#click=https://t.co/KPqbKtBV4P

High-LevelExpert Group on AI. (2019). Directrices éticas para una IA fiable. En European Commission. https://ec.europa.eu/digital-single-market/en/news/ethics-guidelines- trustworthy-ai

Kahneman, D. (2020). Pensar rápido, pensar despacio (J. Chamorro Mielke, Trad.). Debate.

Crawford, K. (2021). Atlas of AI: Power, politics, and the planetary costs of artificial intelligence. Yale University Press.

Kurzweil, R. (2020). La singularidad está cerca: Cuando los humanos transcendamos la biología (C. García Hernández, Trad.; Primera edición 2012, reimpresión 2020). Lola Books.

Lehdonvirta, V. (2022). Cloud empires: How digital platforms are overtaking the state and how we can regain control. The MIT Press.

Leonhard, G. (2018). Tecnología versus Humanidad: El futuro choque entre hombre y máquina. (L. Castellanos i V. Ruiz, Trad.). TheFutures Agency.

Mántaras, R. (2021, setembre 13). El problema es el Dr. Frankenstein, no su monstruo. La Vanguardia. https://www.lavanguardia.com/ciencia/20210913/7696391/problema-dr- frankenstein-monstruo.html

Marconi, F. (2020). Newsmakers: Artificial intelligence and the future of journalism. Columbia University Press.

Migallón, S. (2022, juny 28). Curso exprés sobre la consciencia para ingenieros de Google. La Máquina de Von Neumann. https://vonneumannmachine.wordpress.com/2022/06/28/curso-expres-sobre-la- consciencia-para-ingenieros-de-google/

Peirano, M. (2019). El enemigo conoce el sistema: Manipulación de ideas, personas e influencias después de la economía de la atención. Debate.

Peirano, M. (2022). Contra el futuro: Resistencia ciudadana frente al feudalismo climático (1ª edició). Debate.

Peiró, K. (2020). Intel·ligència Artificial: Decisions Automatitzades a Catalunya (p. 142). Autoritat Catalana de Protecció de Dades. https://apdcat.gencat.cat/web/.content/03-documentacio/intelligencia_artificial/documents/INFORME-INTELLIGENCIA-ARTIFICIAL-FINAL-WEB-OK.pdf

Rosés, J. (2022, març 29). Sustituciones invisibles. Collateral Bits. https://collateralbits.net/sustituciones-invisibles/

Ruiz-Caballero, C. (2016). La digitalización del otro: Los retos de la democracia en la era del ciberespacio. Milenio.

Sabater, A., i De Manuel, A. (2021). Intel·ligència artificial, ètica i societat: Una mirada i discussió 269

a través de la literatura especialitzada i d’opinions expertes. Observatori d’Ètica en Intel·ligència Artificial de Catalunya (OEIAC).

Searle, J. R. (1980). Minds, brains, and programs. Behavioral and Brain Sciences, 3(3), 417-457.

Torras, C. (2020). “Per eliminar els biaixos de gènere dels algoritmes cal que hi hagi més dones informàtiques” / Entrevistada per Patrícia Ventura Pocino. [Les Dades obertes i la intel·ligència artificial, eines per a la igualtat de gènere]. http://governobert.gencat.cat/web/.content/01_Que_es/04_Publicacions/colleccio_g overn_obert/GovernObert_7/docs/Govern-obert-7_D22-9-acc.pdf

Trielli, D., i Diakopoulos, N. (2020). How Journalists Can Systematically Critique Algorithms. 5. http://www.nickdiakopoulos.com/wp-content/uploads/2020/02/How-journalists-can- systematically-critique-algorithms.pdf

Turing, A. (1950). Computing Machinery and Intelligence. Mind, 49, 433-460.

Vidal i Castell, D. (2005). El malson de Chandos: Aproximació a la crisi acadèmica i professional del periodisme des de la crisi postmoderna de la paraula. Publicacions de la Universitat Jaume I.

Winner, L. (1980). Do Artifacts Have Politics? 121-136.

Zuboff, S. (2019). The age of surveillance capitalism: The fight for a human future at the new frontier of power (First edition). Public Affairs.





¿Te interesa el tema IA, ética y comunicación?

Actualmente imparto cursos para periodistas sobre interpretación crítica de las tecnologías algorítmicas para informar con rigor, vigilar sus usos y hacer una incorporación responsable en el contexto de la comunicación.

También ofrezco conferencias, elaboro informes y otros contenidos sobre inteligencia artificial y ética en la comunicación y la cultura.

Si te interesa, puedes ponerte en contacto aquí o a través de info@patriciaventura.me.




En las redes sociales

  • X
  • LinkedIn Social Icon
Archivo
Buscar por tags
bottom of page